استاندارد ایزو 9001 ویرایش 2015

استاندارد ایزو ۹۰۰۱ نشان‌دهنده روش پذیرفته شده برای انجام کاری است. برای مثال، علایم توقف همیشه هشت‌ضلعی هستند و این یک استاندارد است. این روش پذیرفته شدن آن‌ها است. اگر می‌خواهید خلاق باشید و یک علامت توقف مربعی شکل بسازید، در پیدا کردن خریدار برای محصول مشکل خواهید داشت.

دانلود کتاب

استاندارد ایزو 9001 نشان‌دهنده روش پذیرفته شده برای انجام کاری است. برای مثال، علایم توقف همیشه هشت‌ضلعی هستند و این یک استاندارد است. این روش پذیرفته شدن آن‌ها است. اگر می‌خواهید خلاق باشید و یک علامت توقف مربعی شکل بسازید، در پیدا کردن خریدار برای محصول مشکل خواهید داشت.

یا یک شرکت برای اینکه محصول تولیدی امروزش یا محصول تولیدی دیروز یا فردایش متفاوت نباشد ملزم به رعایت الزاماتی مشخص در فرایندهای خرید مواد اولیه ، فرایند تولید ، انبارش و … است.

استاندارد ISO 9001 حاوی روش های پذیرفته شده برای بهره برداری و بهبود شرکت شما است. اصطلاح “سیستم مدیریت کیفیت” بارها در استاندارد استفاده می شود. این اصطلاح به فرآیندهای سازمان شما مربوط می شود که بر محصولات یا خدمات نهایی تاثیر می گذارد و اساسا، این تمام کاری است که شما انجام می دهید، همه چیز از جمله برنامه ریزی، فروش تا تحویل محصول را در بر می گیرد.

الزامات سیستم مدیریت کیفیت

برای هر فرآیند در QMS (سیستم مدیریت کیفیت) ، قوانینی وجود دارد که شما باید آن ها را رعایت کنید. این فهرست به شما انواع الزامات سیستم مدیریت کیفیت در استاندارد را ارایه می‌دهد:

    تعریف، کنترل و بهبود فرایندهای درون شرکت شما
    ایجاد نقش رهبری
    برنامه ریزی نتایج و تغییرات مورد انتظار
    شناسایی و رسیدگی به خطرات و فرصت ها
    مدیریت تمام منابع (تجهیزات، ابزار، کارمندان)
    ایجاد اطلاعات مستند (روش ها، دستورالعمل های کاری، نقشه ها، پرونده ها، و غیره)
    نظارت بر سیستم (اندازه گیری، ممیزی، بازبینی، و غیره)
    پیدا کردن و حل مشکلات و علل آنها
    بهبود تمام فرآیندها

به عنوان مثال خاصی از یک الزام، مطلب زیر را بخوانید تا ببینید ISO 9001 در مورد دامنه سیستم مدیریت کیفیت شما (QMS) به چه چیزی نیاز دارد.

در بند 4.3 استاندارد ایزو 9001 ذکر شده است که : “سازمان باید دامنه و کاربرد سیستم مدیریت کیفیت را تعیین کند تا بتواند هدف را مشخص کند.”

این به این معنی است که شما باید دو چیز را تعیین کنید:

1-     کدام فرآیندها، محصول یا خدمات، بخشی از QMS (سیستم مدیریت کیفیت) سازمان در نظر گرفته می شود؟

2-    الزامات مربوط به شرکت ما چیست؟
پیاده سازی ایزو 9001

برای درک اهمیت پروژه پیاده سازی ISO9001، باید الزاماتی که این استاندارد ذکر شده و قابل اجرا در سازمان شماست را برآورده  کنید. در ابتدا این امر می تواند مشکل یا غریب باشد. اما مشاورانی وجود دارند که می توانند این فرایند را نه تنها ممکن بلکه نسبتا راحت کنند.

ما می شنویم که بعضا مشتریان بیان می کنند که “دریافت گواهینامه ایزوبه نظر گران می رسد!”. اما اصلا اینطور نیست. شرکت ها با پرداخت هزینه پیاده سازی و دریافت گواهینامه ایزو ضمن بهره مندی از مزایای استاندارد که شامل بهره وری و کاهش هزینه هاست با دریافت گواهینامه ایزو برای سازمان خود پرستیژ تبلیغاتی به وجود می آورند. سازمان هایی که دارنده گواهینامه ایزو معتبر هستند در نگاه مشتریان اعتبار بیشتری دارند.
گواهینامه ایزو 9001

یکی دیگر از تصمیماتی که شما نیاز دارید بگیرید یا همان هدف نهایی این است: صدور گواهینامه یا ادعای انطباق با الزامات استاندارد است.

صدور گواهینامه به این معنی است که یک ممیز خارجی به بررسی و ممیزی موارد زیر در سازمان شما می پردازد:

    تعریف، کنترل و بهبود فرایندهای درون شرکت شما
    ایجاد نقش رهبری
    برنامه ریزی نتایج و تغییرات مورد انتظار
    شناسایی و رسیدگی به خطرات و فرصت ها
    ایجاد اطلاعات مستند (روش ها، دستورالعمل های کاری، نقشه ها، پرونده ها، و غیره)
    نظارت بر سیستم (اندازه گیری، ممیزی، بازبینی، و غیره)
    پیدا کردن و حل مشکلات و علل آنها
    بهبود تمام فرآیندها

ایزو 9001 ، متداول‌ترین ابزار مدیریتی در جهان

ایزو 9001 یک استاندارد بین‌المللی برای مدیریت کیفیت است که توسط سازمان بین‌المللی استاندارد (ISO) منتشر شده است و تلفیقی از بهترین شیوه‌های مدیریتی صنعت است.

این استاندارد توسط بیش از یک میلیون سازمان در سراسر جهان تایید شده است و آن را به متداول‌ترین ابزار مدیریتی در جهان تبدیل کرده است.
صدور گواهینامه ایزو 9001

گواهینامه ایزو 9001 توسط نهادهای صدور تایید شده از طرف سازمان بین‌المللی استاندارد صادر می‌شود. قبل از درخواست، باید یک سیستم مدیریت کیفیت ایجاد کنید که با الزامات استاندارد مطابقت داشته باشد.

در صورت لزوم سازمان صدور گواهینامه یک ممیزی مستقل انجام خواهد داد تا ارزیابی کند که سیستم مدیریت کیفیت شما با الزامات استاندارد ایزو 9001 :2015 مطابقت دارد و آن را به‌درستی پیاده‌سازی می‌کند. پس از تکمیل موفقیت‌آمیز ممیزی شما، مرجع صدور یک گواهینامه برای شما صادر کرده که تأیید می‌کند عملیات تجاری شما با الزامات استاندارد مطابقت دارد.
چرا به ایزو 9001 نیاز داریم؟

به طور خلاصه، سازمان‌هایی که بهترین عملکرد تجاری را دارند به واسطه اعتماد و رضایت مشتری، بخش بیشتری از بازار را در اختیار می‌گیرند.

اخذ و پیاده‌سازی این استاندارد منجر به عملکرد برتر می‌شود و شرکت‌های دارای گواهی بهتر از رقبای خود عمل می‌کنند. بسیاری از شرکت‌ها تائید کرده‌اند که پس از دریافت گواهینامه ایزو ۹۰۰۱:۲۰۱۵ توانسته‌اند قراردادهای جدیدی را برنده شوند، در مناقصه‌های دولتی را موفق باشند و کسب‌وکار خود را به طور مؤثرتری اداره کنند.
مزایا اخذ ایزو 9001 :2015

استفاده از استاندارد ISO 9001 مزایای زیادی را برای ما به‌همراه می‌آورد. برخی از این مزایا شامل موارد زیر است:

    اعتماد مشتری را نسبت به کسب‌وکار، خدمات و محصولات خود افزایش دهید.
    در مناقصه‌های بیشتری برنده شوید و بازار خود را رونق دهید.
    عملکرد عملیاتی خود را افزایش دهید.
    ارتباطات و هماهنگی در تجارت را تسهیل کنید.
    اطمینان حاصل کنید که کارکنان جدید به سرعت و راحت جذب می‌شوند.
    به سطح ثابتی از خدمات و تحویل محصول دست یابید.
    روحیه و انگیزه کارکنان را افزایش دهید.
    از رشد کسب‌وکار در آینده حمایت کنید.

هر سازمانی می‌تواند ISO 9001 را پیاده‌سازی کند؟

استاندارد ISO 9001 مجموعه‌ای از الزامات عمومی را تعریف می‌کند که اعمال آن را برای هر سازمان و با هر نوع محصول یا خدمات و در هر بخش صنعت آسان می‌کند.

این استاندارد را می‌توان در یک سازمان‌های کوچک یا یک سازمان بزرگ چند ملیتی با دفاتر در مکان‌های مختلف و با چندین محصول و خدمات پیاده‌سازی کرد.
تغییرات جدید در ورژن ایزو 9001

به‌روزرسانی‌های عمده‌ای که در آخرین ورژن ایزو 9001 :2015معرفی شد، تفکر مبتنی بر ریسک، نقش تیم رهبری و درک محیط‌سازمانی (اعم از داخلی و خارجی) است. این استاندارد همچنین دارای تعداد الزامات تجویزی کمتری نسبت به نسخه‌های قبلی است و از این رو اجرای این نسخه آسان‌تر است.
اصول و الزامات ایزو 9001 :2015

ایزو 9001 :2015هفت اصل مدیریت کیفیت را تعریف می‌کند که هسته اصلی استاندارد است و سازمان را برای پیاده‌سازی کارآمد سیستم مدیریت کیفیت راهنمایی می‌کند.

هر سازمانی که تصمیم به کار بر روی این اصول کیفی داشته باشد می‌تواند به اهداف موردنظر خود دست یابد و رضایت مشتری را تضمین کند که در نهایت رشد کسب و کار و بازدهی بالاتر را تضمین می‌کند.

در ادامه هریک از این اصول را بررسی می‌کنیم:
1- تمرکز بر مشتری

ایجاد محیطی در سازمان که در آن تمرکز بر مشتری در اولویت باشد، اولین گام در جهت ایجاد یک سیستم مدیریت کیفیت کارآمد است. این یک تأکید اصلی بر درک نیازها و انتظارات مشتریان، برآورده کردن تمام نیازهای مشتریان و ایجاد ارزش برای مشتری است.
2- رهبری

مهم است اطمینان حاصل کنید که سیستم مدیریت کیفیت در ارتباط نزدیک با کسب‌وکار عمل می‌کند و یک تیم رهبری قوی برای دستیابی به این امر ضروری است. رهبری با چشم‌انداز روشن می‌تواند به ایجاد وحدت هدف کمک و جهت‌دهی کند. نقش رهبران در ایجاد محیطی برای اجرای موفق سیستم مدیریت کیفیت بسیار مهم است.
3- مشارکت مردم

درگیرکردن افرادی که کلید موفقیت شرکت شما هستند چیزی است که این اصل در مورد آن صحبت می‌کند. هر یک از کارکنان شما باید برای خلق و ارائه ارزش قدرت داشته باشند و برای دستیابی به پتانسیل کامل خود آموزش ببینند.

مهم است که یک سازمان افراد شایسته‌ای را استخدام کند که مهارت‌های لازم را برای ارائه خدمات و آنچه موردنیاز مشتری است، داشته باشند.
4- رویکرد فرایندی

ایزو 9001 :2015 بر یک رویکرد فرایندی تأکید دارد؛ به این معنی است که سیستم مدیریت کیفیت به گونه‌ای تعریف شده است که مجموعه‌ای از فعالیت‌های مرتبط با یکدیگر را که با استفاده از برخی ورودی‌ها عمل می‌کند و خروجی مورد نظر را ارائه می‌دهد، توصیف می‌کند.

رویکرد فرایندی کارایی سیستم را برای دستیابی به نتایج مطلوب به ارمغان می‌آورد و اندازه‌گیری یکی از جنبه‌های مهم آن است. این رویکرد مستلزم آن است که یک سازمان، اندازه‌گیری‌ها و کنترل‌های کافی را برای اطمینان از دستیابی فرایندها به اهداف کسب‌وکار انجام دهد.
5- بهبود

بهبود یک اصل مهم در سیستم مدیریت کیفیت است. ایجاد فرهنگ بهبود مستمر در سازمان، مستلزم انعکاس سازمان‌ها در فرایندهای خود، تجزیه‌وتحلیل داده‌ها و ایجاد تغییرات در سیستم برای بهبود نتایج است.

تمرکز بر فرصت‌های جدید و انجام اقداماتی برای تحقق این فرصت‌ها در کسب‌وکار جدید باعث می‌شود که سازمان‌ها به سمت رشد و موفقیت پیشرفت کنند.
6- تصمیم‌گیری مبتنی بر شواهد

تصمیم‌گیری مبتنی بر شواهد، همان‌طور که از نام آن پیداست، مستلزم آن است که مدیریت باید بر اساس واقعیات تصمیم‌گیری کند. سازمان باید بر داده‌های دقیق و قابل اعتماد تکیه کند و تصمیمات آگاهانه بگیرد.
7- مدیریت روابط

یک سازمان برای ارائه محصولات و خدمات خود باید به تعدادی از طرفین وابسته باشد. این اصل مستلزم آن است که یک سازمان با همه ذی‌نفعان، تامین‌کنندگان، کارکنان و مشتریان خود روابط بلندمدت ایجاد کند تا در جهت اهداف مشترک تلاش کنند و با مدیریت کارآمد منابع ارزش ایجاد کند.
جمع بندی در مورد ایزو 9001

ایزو 9001 استانداردی شامل الزاماتی درباره کنترل فرآیندهای کسب و کار، کیفیت محصولات و خدمات سازمان شما است. در کنار آن ،  ISO 9000، برای کمک به کاربران ISO 9001 برای درک اصول اساسی و شرایط مربوط به کیفیت نوشته شده است.

اگر چه یادگیری و اجرای الزامات را می توان به عنوان یک وظیفه دشوار مشاهده کرد، اما شرکت های مشاوره ای برای کمک و راهنمایی شما در پروژه وجود دارند. شما مجبور نیستید مسیر اجرای استاندارد را به تنهایی بپیمایید زیرا مشاوران زیادی وجود دارند که می‌توانند این پروژه را به یک تجربه بدون اشکال و موثر تبدیل کنند.

هدف استاندارد ISO 9001 این است که شرکت ها در سراسر جهان با مجموعه ای از قوانین یا الزاماتی که در سطح جهان پذیرفته شده است، هماهنگ شوند. که در نهایت سبب ارزش افزوده بر سازمان خواهد نمود.